Bệnh viện Bãi Cháy cấp cứu thành công trẻ sinh non 36 tuần tuổi bị phản vệ độ III với amino acid hiếm gặp
Phản vệ là phản ứng dị ứng, có thể xuất hiện ngay lập tức từ vài giây, vài phút đến vài giờ sau khi cơ thể tiếp xúc với dị nguyên gây ra các bệnh cảnh lâm sàng khác nhau, có thể nghiêm trọng dẫn đến tử vong nhanh chóng. Vừa qua, các bác sĩ Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy đã cấp cứu một trường hợp trẻ sinh non 36 tuần bị sốc phản vệ amino acid hiếm gặp trên nền bệnh nhân nặng suy hô hấp, viêm phổi bào thai đe dọa tử vong.
Bệnh nhi Nguyễn Đ A (36 tuần tuổi), cân nặng nặng 2,5 kg. Sau đẻ xuất hiện thở nhanh, rên, khó thở và được chuyển lên Khoa Nhi cấp cứu điều trị. Các bác sĩ đã tiến hành thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, kết quả chụp xquang có hình ảnh mờ không đều trường phổi hai bên. Các bác sĩ đã hội chẩn bác sĩ CKII Đinh Thị Lan Oanh – Phó Giám đốc Bệnh viện và kết luận chẩn đoán suy hô hấp sơ sinh, viêm phổi bào thai, sơ sinh non tháng 36 tuần. Trẻ được nằm lồng ấp, thở máy. Sau 1 ngày, trẻ xuất hiện sốc nhiễm khuẩn: sốt cao, nổi vân tím, mạch nhanh. Các bác sĩ đã nhanh chóng sử thuốc vận mạch, kháng sinh phối hợp. Tình trạng trẻ ổn định sau xử trí.
Trẻ được nằm lồng ấp, được bác sĩ thăm khám, điều trị tích cực
Tuy nhiên 36 giờ tiếp theo, khi tình trạng sức khỏe của trẻ cải thiện rất tốt, trẻ xuất hiện tình trạng phản vệ độ III với các biểu hiện nổi ban đỏ trên da tại vị trí truyền dịch nuôi dưỡng, mạch tăng, huyết áp tụt. Nghi ngờ trẻ phản vệ với amino acid trong dịch nuôi dưỡng, các bác sĩ đã nhanh chóng xử trí phản vệ theo phác đồ, ngừng truyền dinh dưỡng, thay dịch truyền thành phần chỉ có đường và muối nuôi dưỡng, giảm tối đa các loại thuốc truyền vào cơ thể trẻ, tiếp tục duy trì thuốc kháng sinh và vận mạch.
Sau xử trí phản vệ, trẻ thoát nguy kịch, huyết động ổn định, không sốt, ăn tiêu được. Sau 24h dừng được vận mạch và cai thở máy. Hiện tại trẻ đã ổn định, bú mẹ tốt.
Trẻ thoát nguy kịch sau sốc phản vệ, sức khỏe ổn định, tiến triển tốt
“Phản vệ là một kiểu phản ứng quá mẫn của hệ thống miễn dịch khi có sự xâm nhập của một chất gây dị ứng vào cơ thể. Tình trạng này có thể gặp ở tất cả lứa tuổi kể cả trẻ sơ sinh. Khi đó, cơ thể sẽ kích thích sản xuất một số chất như Histamine, leukotriene và các hoạt chất trung gian khác với số lượng lớn chỉ trong vài phút khiến người bệnh bị sốc. Các biểu hiện của phản vệ nổi mẩn đỏ trên da, khó thở, nôn, đau bụng gây hạ huyết áp, trụy tim mạch, suy hô hấp… thậm chí tử vong nếu không kịp thời cấp cứu.
Phản vệ có thể xuất hiện ở sơ sinh đến trẻ dưới 6 tháng tuổi nhưng không phổ biến vì trẻ chưa tiếp xúc với nhiều chất gây dị ứng, cần nhiều hơn một lần tiếp xúc với chất gây dị ứng để phản ứng xảy ra và phải mất một thời gian dài để một số bệnh dị ứng phát triển. Vì vậy, trường hợp trẻ sơ sinh bị sốc phản vệ bởi dịch nuôi dưỡng rất hiếm gặp. Nên việc chẩn đoán và xử trí kịp thời phản vệ giúp trẻ không bị nguy hiểm đến tính mạng.
Thách thức hơn với đội ngũ bác sĩ trong quá trình cấp cứu điều trị bởi trẻ sinh non, kết hợp bệnh lý nặng nề như viêm phổi, suy hô hấp, sốc nhiễm trùng… Chúng tôi đã theo dõi sát sao tình trạng trẻ từ khi tiếp nhận điều trị, kịp thời hội chẩn các bác sĩ đầu ngành Nhi khoa để có thể chẩn đoán và đưa ra hướng xử trí hiệu quả. Rất may mắn vì trẻ đã qua cơn nguy kịch và sức khỏe đã ổn định dần”. – Bác sĩ Đỗ Kiêm Thắng – Khoa Nhi, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết.
Từ trường hợp bệnh nhi trên có thể thấy nguy cơ sốc phản vệ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ. Nếu không được phát hiện, chẩn đoán, xử trí kịp thời trẻ có thể tử vong ngay lập tức. Các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy khuyến cáo: phụ huynh cần hết sức cảnh giác khi trẻ xuất hiện nổi mẩn đỏ, ho, chảy mũi, khó thở, nôn, tiêu chảy kích thích sau khi dùng một loại thuốc hay ăn một loại thức ăn hoặc tiếp xúc với loại hóa chất cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được xử trí và điều trị kịp thời. Gia đình không nên tự ý mua thuốc dùng cho trẻ khi chưa được sự tư vấn của bác sĩ để giảm các nguy cơ gây phản vệ.
Với kinh nghiệm, chuyên môn vững vàng, các bác sĩ Khoa Nhi Bệnh viện Bãi Cháy đã chẩn đoán, đưa ra hướng điều trị kịp thời, thành công cứu sống bệnh nhi sinh non thoát cửa tử do sốc phản vệ. Qua đó kiến tạo niềm tin của nhân dân vào năng lực, trình độ của đội ngũ y bác sĩ và chất lượng dịch vụ y tế tại tỉnh Quảng Ninh.
Mạc Thảo - Nguyễn Sơn - Nguyễn Thắng