Tán sỏi đường mật qua da điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan - Bước đột phá, triển vọng điều trị bệnh lý sỏi mật tại Quảng Ninh
Kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan là bước đột phá trong điều trị sỏi mật với ưu điểm xâm lấn tối thiểu, bảo tồn túi mật, giúp người bệnh bảo toàn chức năng tiêu hóa và hồi phục nhanh. Từ tháng 5/2021, UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh “ Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan tại Bệnh viện Bãi Cháy” với thời gian thực hiện 20 tháng. Đến nay, Bệnh viện Bãi Cháy đã làm chủ được kỹ thuật này, đáp ứng nhu cầu điều trị cho bệnh nhân ngay tại địa phương mà không phải chuyển tuyến trên.
Sỏi mật là một bệnh lý hay gặp ở Việt Nam cũng như ở các nước khác trên khắp thế giới, diễn biến bệnh phức tạp, có nhiều biến chứng nặng. Theo thống kê, 10-15% dân số cả nước mắc bệnh sỏi mật, sỏi ống mật chủ, sỏi đường mật trong gan…Sỏi đường mật có thể làm nghẽn dịch mật gây đầy trướng, chậm tiêu, đau bụng… Nếu không điều trị kịp thời, dứt điểm, trường hợp nặng có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm như viêm đường mật, viêm tụy cấp, viêm gan, áp xe gan, ung thư đường mật, túi mật. Đẩy mạnh ứng dụng các phương pháp can thiệp xâm lấn tối thiểu nâng cao chất lượng điều trị các bệnh lý sỏi mật, giúp người dân được hưởng dịch vụ y tế chất lượng cao, Bệnh viện Bãi Cháy đã triển khai thực tiễn song song với thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học cấp tỉnh Ứng dụng kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan tại bệnh viện Bãi Cháy.
Ngày 27/12/2022, Hội đồng nghiệm thu nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp tỉnh đã tiến hành nghiệm thu và đánh giá nhiệm vụ “Tán sỏi đường mật qua da điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan tại Bệnh viện Bãi Cháy” đạt kết quả tốt, đủ điều kiện nghiệm thu và thống nhất xếp loại Đạt.
Hội đồng nghiệm thu đề tài "Tán sỏi đường mật qua da điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan"
tại Bệnh viện Bãi Cháy
Kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan đã khẳng định hiệu quả ưu việt hơn các phương pháp phẫu thuật truyền thống, tính an toàn, tỷ lệ sạch sỏi cao. Kỹ thuật này đặc biệt thích hợp với các bệnh nhân già yếu, có bệnh lý toàn thân phối hợp hoặc bệnh nhân đã có tiền sử phẫu thuật đường mật nhiều lần (gây dính, khó khăn khi mổ lại), bệnh nhân có đặc thù sỏi mật phức tạp, nằm nhiều vị trí, phối hợp trong và ngoài gan, sỏi túi mật kết hợp sỏi ống mật chủ…
Điều trị bằng phương pháp tiên tiến này, bệnh nhân không phải trải qua đại phẫu nên ít đau đớn, tránh được nguy cơ biến chứng thường gặp như chảy máu, nhiễm trùng…, phục hồi sức khỏe nhanh chóng, có thể đi lại sau 24h can thiệp và xuất viện sau 3 – 5 ngày theo dõi. Qua đó rút ngắn thời gian nằm viện, tiết kiệm chi phí điều trị, cải thiện chất lượng cuộc sống. Từ những giá trị mang lại cho người bệnh, có thể coi tán sỏi mật qua da bằng laser là bước đột phá, mở ra triển vọng trong điều trị bệnh lý sỏi mật tại Quảng Ninh.
Gần 90% bệnh nhân đã hết sỏi, sạch sỏi, tỷ lệ sạch sỏi sau tán lại là 100%
Thực tế, nhiều bệnh nhân có bệnh lý sỏi mật đã được tư vấn, trải nghiệm điều trị và hài lòng về phương pháp tán sỏi mới tại Bệnh viện Bãi Cháy. Bà Đỗ Thị Phượng (53 tuổi, trú tại phường Tân An, TX Quảng Yên) bị sỏi ống mật chủ gây giãn đường mật trong và ngoài gan đã không còn phải chịu những cơn đau bụng quặn thắt sau khi được điều trị tán sỏi đường mật qua da tại Bệnh viện Bãi Cháy. “Tháng 11 vừa qua, sau khi được bác sĩ điều trị can thiệp tán sỏi qua da và được xuất viện về nhà tôi cảm thấy cơ thể khỏe khoắn, nhẹ nhõm trong đường mật, sức khỏe ngày một tốt lên, ăn uống thoải mái, không bị đầy chướng như khi bị bệnh. Bên cạnh đó, tôi cũng hạn chế ăn chất dầu mỡ thực vật theo lời khuyên của bác sĩ. Sau khi điều trị tôi đã tái khám, siêu âm kiểm tra lại hai lần và không gặp vấn đề gì về sức khỏe”. - Bà Đỗ Thị Phượng (53 tuổi, trú tại phường Tân An, TX Quảng Yên) phấn khởi chia sẻ.
Từng phẫu thuật mổ mở điều trị sỏi mật cách đây 10 năm, bà Đỗ Thị Phiên (trú tại Phường Hà Khẩu, TP Hạ Long) hiểu rất rõ những lợi ích sức khỏe mà phương pháp tán sỏi đường mật qua da mang lại. “10 năm trước tôi từng được mổ mở để điều trị căn bệnh sỏi mật, sức khỏe khi ấy bình phục chậm, thời gian nằm viện cũng dài ngày hơn. Đợt này tái phát bệnh, tôi đến Bệnh viện Bãi Cháy đã được thăm khám, tư vấn phương pháp tán nội soi tán sỏi đường mật qua da. Sau khi xuất viện về nhà, tôi cảm thấy sức khỏe hồi phục rất nhanh, ăn uống điều độ, tinh thần thoải mái, không bị đau đớn. Tôi cảm thấy phương pháp này rất hiệu quả với những người mắc bệnh lý sỏi mật như tôi”. - Bà Đỗ Thị Phiên (trú tại Phường Hà Khẩu, TP Hạ Long) cho biết.
Nhiều bệnh nhân được điều trị khỏi bệnh và hài lòng về phương pháp tán sỏi đường mật qua da
Với kĩ thuật tán sỏi đường mật qua da, bác sĩ sẽ trọc một đường duy nhất có kích thước từ 3 – 5mm từ ngoài cơ thể xuyên qua da vào đường mật trong gan dưới hướng dẫn của máy chụp mạch số hóa xóa nền DSA và camera nội soi. Sau khi tạo được đường hầm nhỏ vào đường mật trong gan, một bộ nong rộng đưa máy tán sỏi laser công suất lớn sẽ kiểm tra toàn bộ hệ thống đường mật trong gan (ống gan phải, ống gan trái, toàn bộ ống mật chủ). Các vị trí phát hiện có sỏi sẽ được tán nhỏ, bơm rửa và hút ra ngoài. Kết thúc ca tán sỏi, bệnh nhân được kiểm tra lại bằng Xquang và siêu âm đường mật đảm bảo không còn sót sỏi, tránh nguy cơ tái phát. Do đó, tán sỏi đường mật qua da đòi hỏi phải được tiến hành ở các bệnh viện lớn có trang thiết bị y tế hiện đại, đồng bộ, đội ngũ bác sĩ ngoại khoa được đào tạo bài bản, chuyên sâu.
Để triển khai thực hiện và làm chủ kỹ thuật này, thời gian qua, đội ngũ y bác sĩ của bệnh viện Bãi Cháy đã tích cực nghiên cứu, học tập tại bệnh viện Đại học Y Hà Nội và được các chuyên gia của bệnh viện Đại học Y Hà Nội trực tiếp hướng dẫn thực hiện kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da tại bệnh viện Bãi Cháy.
Bác sĩ CKI Chu Mạnh Tường - Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Bãi Cháy khẳng định: “Nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan tại bệnh viện Bãi Cháy thực hiện từ tháng 5/2021, kết thúc vào 10/2022. Đề tài đã thực hiện trên 55 bệnh nhân, kết quả sau tán sỏi lần 1 thì gần 90% bệnh nhân đã hết sỏi, sạch sỏi, tỷ lệ sạch sỏi sau tán lại là 100%. Kết quả mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân như: không phải chịu cuộc mổ lớn, can thiệp tối thiểu mang lại chất lượng cuộc sống, bệnh nhân có thể trở lại sinh hoạt, lao động sớm hơn. Kỹ thuật có thể tiến hành thuận lợi trên nền bệnh nhân có tiền sử phẫu thuật nhiều lần, tái phát sỏi nhiều lần cần can thiệp. Sau 2 năm triển khai đề tài kết hợp với sự hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật của bác sĩ Đại học Y Hà Nội thì đến nay toàn bộ ekip của Bệnh viện Bãi Cháy đã hoàn toàn làm chủ, thực hiện thành thạo kỹ thuật này”.
Nhóm nghiên cứu nỗ lực học tập chuyển giao kỹ thuật từ ĐH Y Hà Nội và nghiên cứu hoàn thiện các quy trình kỹ thuật
Cùng với đó, Ban Giám đốc và các thành viên thực hiện Đề tài đã không ngừng nghiên cứu các tài liệu khoa học của các chuyên gia trong và ngoài nước, từ đó xây dựng hoàn thiện bộ quy trình ứng dụng kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da tại bệnh viện, bao gồm các quy trình kỹ thuật: Vận hành máy tán sỏi Laser, siêu âm sỏi đường mật, khám bệnh nhân sỏi đường mật trước mổ, gây mê tán sỏi đường mật, khám bệnh nhân sỏi đường mật sau mổ, thực hiện kỹ thuật tán sỏi ống gan qua da dưới DSA, thực hiện kỹ thuật tán sỏi ống mật chủ qua da dưới DSA, chụp cộng hưởng từ bệnh nhân sỏi mật, xử lý tai biến trong và sau tán sỏi đường mật qua da, chăm sóc bệnh nhân tán sỏi đường mật qua da sau mổ. Các quy trình được xây dựng phù hợp với đặc điểm tình hình của địa phương. Và trên cơ sở đánh giá kết quả điều trị cho bệnh nhân, bệnh viện Bãi Cháy chuẩn bị sẵn sàng triển khai chuyển giao nhân rộng kỹ thuật này cho các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh.
Bác sĩ CKII Đinh Thị Lan Oanh – Phó Giám đốc Bệnh viện Bãi Cháy, chủ nhiệm đề tài cho biết: “Chúng tôi sẽ tích cực nhân rộng kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da trong điều trị sỏi đường mật trong và ngoài gan điều trị hiệu quả cho nhiều người bệnh, đồng thời chuyển giao cho các đơn vị y tế tuyến huyện. Bên cạnh đó, chúng tôi tích cực nghiên cứu khoa học, phát triển các kỹ thuật hiện đại trên các lĩnh vực mũi nhọn như phẫu thuật thần kinh sọ não ít xâm lấn, phẫu thuật chấn thương chỉnh hình, các phương pháp điều trị can thiệp ít xâm lấn hiện đại đem lại hiệu quả cao như phẫu thuật nội soi, tán sỏi thận ống mềm, kỹ thuật đốt u gan, u tuyến giáp bằng vi sóng, can thiệp nút mạch khối u, ung thư, xạ hình thận, xạ hình xương, xạ hình tuyến giáp, xạ trị điều biến liều, đẩy mạnh phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo…để bệnh nhân được hưởng thụ những dịch vụ kỹ thuật cao. Đây là động lực để chúng tôi không ngừng nghiên cứu ứng dụng những kỹ thuật cao, chăm sóc sức khỏe nhân dân ngày càng tốt hơn.”
Kỹ thuật tán sỏi đường mật qua da – một trong những kỹ thuật cao, hiện đại hàng đầu hiện nay được thực hiện ngay tại Bệnh viện Bãi Cháy đã giúp người dân trong tỉnh có thêm lựa chọn phương pháp điều trị mới, hiệu quả, an toàn mà không phải chuyển tuyến. Qua đó khẳng định sự phát triển mạnh mẽ về chất lượng chuyên môn của Bệnh viện nhằm mang đến dịch vụ khám chữa bệnh tốt nhất cho nhân dân.
Mạc Thảo