Đau lưng – bệnh lý phổ biến gây giảm chất lượng cuộc sống
Đau lưng là bệnh lý phổ biến, có thể xảy ra ở mọi đối tượng, đặc biệt là người cao tuổi. Tuy nhiên, gần đây bệnh đau lưng đang có xu hướng trẻ hoá, gây ra nhiều vấn đề phiền toái, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Vùng thắt lưng được xem như bản lề của cột sống, mọi tư thế vận động, xoay chuyển, mang vác và cả quá trình lão hoá đều có ảnh hưởng mạnh mẽ đến vùng này. Đau lưng cấp có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất là ở lứa tuổi 30-60.
Đau lưng đang có xu hướng trẻ hoá, gây ra nhiều vấn đề phiền toái, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh
Ngoài ra chứng đau cột sống thắt lưng hay còn gọi là đau lưng vùng thấp, là hội chứng do đau khu trú trong khoảng từ ngang mức L1 đến nếp lằn môn (ở một bên hoặc cả hai bên), đây cũng là một hội chứng xương khớp hay gặp nhất. Có đến khoảng 65-80% người ở độ tuổi trưởng thành có đau cột sống thắt lưng cấp tính hoặc từng đợt một vài lần trong cuộc đời và khoảng 10% số này bị chuyển thành đau cột sống thắt lưng mạn tính. Bệnh tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng làm giảm chất lượng cuộc sống nghiêm trọng bởi khiến bệnh nhân luôn trong tình trạng đau đớn, mệt mỏi.
Người bệnh nào đã từng mắc chứng bệnh đau lưng cấp tính hay mạn tính, âm ỉ hay dữ dội đều phải thừa nhận rằng căn bệnh này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống thường ngày.
Người bị đau lưng thường gặp khó khăn trong hầu hết các chuyển động, bị giới hạn thực hiện những công việc tay chân. Để tránh đau nhức họ thường phải di chuyển cẩn thận, theo đó những hoạt động sinh hoạt hàng ngày cũng diễn ra từ từ, chậm chạp.
Những cơn đau thắt lưng vào ban đêm thường gây khó ngủ, về lâu dài sẽ dấn đến mất tập trung, trí nhớ kém. Ngoài ra, theo một số nghiên cứu cho thấy, những người bị đau lưng mạn tính thường có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn gấp 4 lần so với người bình thường. Họ thường cảm thấy chán nản, vô vọng, mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều, cân nặng không ổn định, mất niềm vui hứng thú trong cuộc sống. Tình trạng này diễn ra mỗi ngày trong ít nhất 2 tuần.
Nếu chậm trễ trong việc chẩn đoán và điều trị, cơn đau lưng có thể còn kèm theo những biến chứng nguy hiểm khác như: Yếu liệt các cơ chi dưới, tê bì hoặc mất cảm giác hai chân, mất khả năng vận động hoặc nặng hơn là những chèn ép vào hệ thần kinh gây rối loạn kiểm soát đi tiểu. Lúc này, thời gian điều trị kéo dài và chi phí điều trị cao cũng là gánh nặng cho bệnh nhân và gia đình.
Có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh đau lưng, có thể phân thành 2 nhóm chính:
Do bệnh lý: Thoát vị đĩa đệm, thoái hoá cột sống, loãng xương, viêm khớp.
Do ảnh hưởng của một số thói quen xấu trong sinh hoạt hàng ngày: ngồi quá nhiều, ngủ không đúng tư thế, chấn thương khi hoạt động thể dục thể thao sai cách, thiếu khoa học. Bên cạnh đóm giới trẻ hiện nay thường ngồi nhiều hơn hoạt động nên khi làm toàn bộ trọng lượng cơ thể dồn vào hông, mông khiến tỉ lệ người trẻ bị đau lưng ngày càng nhiều hơn.
Hiện nay có nhiều phương pháp hiệu quả trong điều trị bệnh đau lưng, tuỳ thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người. Tại Bệnh viện Bãi Cháy, bệnh nhân bị đau lưng có rất nhiều phương pháp để điều trị khác nhau. Các bác sĩ khám, làm các đánh giá lâm sàng cũng như làm các xét nghiệm cận lâm sàng. Từ đó đưa ra các chẩn đoán phù hợp, tránh tổn thương để điều trị cho bệnh nhân triệt để. Nếu đau lưng do các bệnh lý nội khoa thì cần điều trị các bệnh lý nội khoa. Nếu đau lưng đơn thuần thì điều trị bằng y học hiện đại kết hợp với y học cổ truyền. Y học hiện đại thì dùng thuốc chủ yếu là thuốc kháng viêm giảm đau, vitamin nhóm B liều cao kết hợp với các phương pháp không dùng thuốc như vật lý trị liệu, hồng ngoại, điện phân, điện xung … kết hợp với các phương pháp vận động trị liệu kéo giãn cột sống. Ngoài ra có thể kết hợp điện châm, thuỷ châm, xoa bóp bấm huyệt, dùng các bài thuốc y học cổ truyền tuỳ thuộc theo thể bệnh trên lâm sàng.”Một số biện pháp để phòng ngừa bệnh lý đau lưng như sau:
Hạn chế bê vác các vật nặng quá sức; Hạn chế các động tác cử động vặn xoay đột ngột thân mình cũng như cột sống để tránh các cơn đau cấp tính.
Không nên đứng hoặc ngồi lâu ở một vị trí quá lâu, thay đổi tư thế ít nhất 20-30 phút/lần, thực hiện các động tác đứng lên, ngồi xuống, vươn vai sẽ giúp giảm áp lực lên đĩa đệm, cột sống.
Hằng ngày nên tập luyện thể dục thể thao bài bản, đều đặn. Khi phát hiện các bệnh lý như thoái hoá cột sống thắt lưng, gan, mật, thận, tiêu hoá thì phải điều trị tích cực theo chỉ định của bác sĩ điều trị.
Đau lưng là một căn bệnh mãn tính và đang có xu hướng ngày càng trẻ hoá. Những thói quen tưởng chừng vô hại của mỗi người nên khiến tính trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và khó điều trị hơn. Thay đổi lối sống ngay từ hôm nay, không ngần ngại tới các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời khi có những biểu hiện bất thường của cơ thể.
Mạc Thảo