Chửa ngoài tử cung và phương pháp điều trị
Chửa ngoài tử cung là một trong những biến chứng nguy hiểm của thai kỳ, đe dọa đến sức khỏe sinh sản, thậm chí tính mạng của nhiều chị em. Vì vậy, chị em cần nắm được những kiến thức cần thiết về mang thai ngoài tử cung để có biện pháp phòng ngừa và điều trị đúng cách.
Bác sĩ khoa Phụ sản, Bệnh viện Bãi Cháy phẫu thuật nội soi cho bệnh nhân chửa ngoài tử cung.
1.Chửa ngoài tử
cung là gì?
Bình thường trứng sau khi được
thụ tinh ở 1/3 ngoài của vòi trứng sẽ di chuyển vào trong buồng tử cung và làm
tổ tại đây. Vì 1 lí do nào đó mà trứng được thụ tinh không nằm trong lòng tử
cung mà nằm ở những nơi khác bên ngoài tử cung, thường gặp nhất là ở vòi trứng
(95-98%)…gọi là chửa ngoài tử cung.
Chửa ngoài tử cung là 1 bệnh lý sản phụ khoa cấp tính, khi vỡ gây chảy máu ồ ạt trong ổ bụng, đe dọa đến tính mạng, sức khoẻ của người bệnh.
Hình ảnh: Thai bình thường và thai ngoài tử cung
2. Nguyên nhân dẫn đến việc chửa ngoài tử cung
Các nguyên nhân dẫn đến mang thai ngoài tử cung bao gồm:
- Trường
hợp thai phụ từng có tiền sử phẫu thuật ống dẫn trứng hoặc nhiễm trùng ống dẫn
trứng, khiến cho vòi trứng có sẹo hoặc bị viêm.
- Nội
tiết tố estrogen bỗng nhiên bị xáo trộn.
- Cơ
quan sinh dục có bất thường về hình thái
- Một
số yếu tố đặc biệt liên quan đến gen di truyền.
- Thai
phụ đang gặp tình trạng bệnh lí liên quan đến ống dẫn trứng hoặc các cơ quan
sinh sản khác.
- Ngoài
ra một số yếu tố nguy cơ như vấn đề về tuổi tác, người mắc các bệnh lây truyền
qua đường tình dục, người đang điều trị vô sinh, người có tiền sử từng sinh mổ
hoặc phẫu thuật cắt u xơ tử cung, người từng phẫu thuật thắt ống
dẫn trứng nhằm tránh thai đều có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng chửa
ngoài tử cung.
Tuy nhiên có một số trường hợp không xuất hiện bất kì hiện tượng nào như trên thì
vẫn có nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
3. Dấu hiệu của chửa ngoài tử cung
Biểu hiện ban đầu của việc mang thai ngoài tử cung rất khó phát hiện vì cơ thể đều có những dấu hiệu thai nghén bình thường như buồn nôn, trễ kinh, ngực bi căng tức hoặc đau bụng lâm râm. Tuy nhiên việc phôi thai không nằm trong buồng tử cung sẽ khiến thai nhi không thể phát triển bình thường được, cơ thể mẹ sẽ gặp phải những dấu hiệu bất thường như:
- Xuất huyết âm đạo
Mẹ bầu có thể sẽ bị ra máu trước ngày kinh và bị rong huyết trong nhiều ngày liên tục. Máu thường ra lắt nhắt, có màu nâu đen. Trong trường hợp máu bị rỉ máu từ vòi trứng, thai phụ sẽ có cảm giác đau nhức bả vai hoặc muốn đi tiểu. Các triệu chứng cụ thể còn phụ thuộc vào vùng tụ máu và dây thần kinh nào bị ảnh hưởng.
- Đau vùng chậu
Mang thai ngoài dạ con có
thể khiến cho mẹ bị mệt mỏi vì các cơn đau vùng bụng dưới hoặc chỉ đau bụng một
bên. Các cơn đau vùng chậu sẽ diễn ra âm ỉ kéo dài, thỉnh thoảng sẽ có một vài
cơn đau nhói.
Trong
trường hợp phôi thai chưa triệt tiêu mà vẫn tiếp tục phát triển thì có thể bị
vỡ, gây xuất huyết ổ bụng ồ ạt. Thai phụ sẽ phải đối mặt với những cơn đau bụng
quằn quại, kèm theo các biểu hiện như xây xẩm, choáng váng và ngất xỉu. Đây là
tình trạng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng, vì vậy thai phụ cần được cấp cứu
khẩn cấp ngay lập tức.
4. Điều trị chửa
ngoài tử cung bằng cách nào?
Phôi
thai ngoài tử cung không thể phát triển như phôi thai bình thường, vì vậy cần
được loại bỏ để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm gây ảnh hưởng đến tính mạng
của chị em phụ nữ.
Điều trị chửa ngoài tử cung sẽ phụ thuộc vào kích thước và tình trạng hiện tại của khối thai. Sau khi thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị bằng thuốc, phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mổ hở.
- Điều trị thai ngoài tử cung bằng thuốc tiêm
Trường
hợp thai ngoài tử cung được phát hiện ở giai đoạn sớm, kích thước còn nhỏ và
chưa bị vỡ phôi thì sẽ được chỉ định điều trị bằng thuốc.
Bác
sĩ sẽ lên phác đồ điều trị thuốc bằng đường tiêm nhằm ngăn chặn sự phân chia và
phát triển của tế bào, làm cho thai tự động triệt tiêu sau 1 tháng điều trị.
Sau khi tiêm, chị em cần được theo dõi bằng cách thực hiện xét nghiệm nồng độ HCG để
xác định hiệu quả của việc điều trị. Nếu chỉ số xét nghiệm HCG không đạt tiêu
chuẩn, bác sĩ sẽ thay đổi phác đồ điều trị hoặc can thiệp phẫu thuật.
Trong quá trình sử dụng thuốc tiêm, thai phụ có thể gặp phải tác dụng phụ như buồn nôn, mệt mỏi, rụng tóc, nhiệt miệng, tiêu chảy….Sau quá trình điều trị, chị em nên tránh việc có bầu lại ít nhất 3 tháng hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi có dự định mang thai lại.
- Điều trị thai ngoài tử cung bằng phương pháp phẫu thuật
Hiện
2 phương pháp phẫu thuật được áp dụng trong việc điều trị thai ngoài tử cung là
phẫu thuật nội soi và phẫu thuật mổ mở. Tùy vào tình trạng của khối thai mà bác
sĩ sẽ chỉ định phương pháp thích hợp.
–
Phương pháp nội soi loại bỏ thai ngoài tử cung
Phẫu
thuật nội soi được áp dụng trong trường hợp kích thước khối thai khá lớn nhưng
chưa có hiện tượng bị vỡ. Bác sĩ sẽ áp dụng một trong hai dạng phẫu thuật là
phẫu thuật mở thông hoặc phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn trứng.
Đối với phẫu thuật mở
thông ống dẫn trứng, thai ngoài tử cung sẽ được loại bỏ và vòi trứng vẫn được
giữ nguyên. Còn đối với phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn trứng thì cả thai nhi lẫn vòi
trứng đều được loại bỏ.
–
Phẫu thuật mổ mở
Trường
hợp thai ngoài tử cung có kích thước lớn và bị vỡ thì bắt buộc phải tiến hành
phẫu thuật mổ mở để điều trị triệt để. Trong trường hợp này ống dẫn trứng đã bị
hư hỏng nên sẽ cần được loại bỏ.
5.Phẫu thuật nội soi điều trị chửa ngoài tử cung tại Bệnh viện Bãi Cháy
Hiện các bác sĩ Khoa phụ sản, Bệnh viện Bãi Cháy Quảng Ninh đã triển khai thường quy kỹ thuật phẫu thuật nội soi điều trị chửa ngoài tử cung.
Hiện các bác sĩ Khoa phụ sản, Bệnh viện Bãi Cháy Quảng Ninh đã triển khai thường quy kỹ thuật phẫu thuật nội soi điều trị chửa ngoài tử cung. Đây là phương pháp điều trị ít xâm lấn, bảo tồn ống dẫn trứng, vòi trứng giúp người bệnh có thể bảo toàn khả năng sinh sản, thường dùng điều trị trong trường hợp chửa ngoài tử cung chưa vỡ hoặc chửa ngoài tử cung vỡ với lượng máu trong ổ bụng chưa nhiều, chưa ảnh hưởng đến toàn trạng của người bệnh.
- Phương pháp này được chỉ định trong các trường hợp sau:
Thai ngoài tử cung với huyết động ổn định.
Chẩn đoán các trường hợp nghi ngờ chửa ngoài tử
cung.
Thai nằm ở vòi trứng, chưa gây xoắn, vỡ vòi trứng.
Thai nằm ở ống dẫn trứng, chưa gây xoắn, vỡ ống dẫn trứng
- Chống chỉ định ở các trường hợp:
Chống chỉ định tuyệt đối với các trường hợp bệnh nhân có
khối thai đã vỡ gây trụy mạch hay có quá nhiều máu trong ổ bụng.
Không bảo tồn vòi tử cung trong trường hợp huyết tụ thành nang hoặc đã có hoạt động tim thai.
- Phương pháp này có nhiều ưu điểm như là:
Không gây đau đớn cho người
bệnh sau khi mổ.
Người bệnh không phải dùng
kháng sinh nhiều.
Người bệnh phục hồi lại sức
khỏe một cách nhanh chóng.
Người bệnh có thể trở lại
với công việc và sinh hoạt hàng ngày sớm hơn.
Người bệnh nội soi có tính
thẩm mỹ cao, vết sẹo mổ nhỏ, chỉ khoảng 0.5 – 1cm.
Người bệnh chỉ cần nằm viện
trong thời gian rất ngắn.
Chi phí điều trị thấp.
-Tuy nhiên, đây là kỹ thuật
khó do đó đòi hỏi nhiều điều kiện về kỹ thuật, trang thiết bị chuyên dụng, bác
sĩ phẫu thuật là những người rất có kinh nghiệm.
Chửa ngoài tử cung là một
bệnh lí sản phụ khoa gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người mẹ, có thể đe
dọa đến tính mạng nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời. Vì vậy phụ nữ
khi có bất kì dấu hiệu mang thai nào cần được đến cơ sở chuyên khoa để khám và
được tư vấn, phát hiện sớm các trường hợp bất thường của thai kì để có biện
pháp xử trí nhanh chóng, kịp thời.
Minh
Khương